Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης (Κ.Π.Ε.) Κοιλανίου
Το Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης (Κ.Π.Ε.) Κοιλανίου βρίσκεται στην ημιορεινή Λεμεσό στην κοινότητα Κοιλανίου σε απόσταση 38,8 km από την πόλη της Λεμεσού. Ιδρύθηκε το 2019 από τo Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Κύπρου σε συνεργασία με την κοινότητα Κοιλανίου και αποτελεί μέλος του Κρατικού Δικτύου Κέντρων Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης του Υπουργείου Παιδείας, Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας Κύπρου. Η δημιουργία του αποτελεί ένα σημαντικό έργο για την αναβίωση και την αναζωογόνηση της κοινότητας στη βάση των αρχών της αειφόρου ανάπτυξης.
Το Κ.Π.Ε. Κοιλανίου στεγάζεται στο πρώην δημοτικό σχολείο της κοινότητας το οποίο έχει ανακαινιστεί με τέτοιο τρόπο ώστε να δένει αρμονικά με το φυσικό περιβάλλον της περιοχής. Η κοινότητα, ως ξακουστό κρασοχώρι χαρακτηρίζεται από την καλλιέργεια αμπελιού και την παραγωγή αμπελουργικών προιόντων.
Το Κ.Π.Ε. Κοιλανίου περιλαμβάνει αίθουσα προβολών/διαλέξεων, εργαστήριο υπολογιστών, αίθουσα εικαστικών/δημιουργικών δραστηριοτήτων. Ο εξωτερικός του χώρος περιβάλλεται από αμπελώνα, βοτανόκηπο και περιβόλι με αντιπροσωπευτικά φυτά και δέντρα της περιοχής, ξερολιθικό τοπίο και ένα μικρό κομμάτι δασικής έκτασης. Αξιοποιείται ως υπαίθριος εκπαιδευτικός χώρος και ως χώρος χαλάρωσης και ψυχαγωγίας των επισκεπτών/τριών.
Το Κ.Π.Ε. Κοιλανίου στελεχώνεται από καταρτισμένους εκπαιδευτικούς της Δημοτικής και Μέσης Γενικής Εκπαίδευσης του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού με ειδικότητα στην Περιβαλλοντική Εκπαίδευση και στην Εκπαίδευση για την Αειφόρο Ανάπτυξη. Πέρα από την παροχή περιβαλλοντικών εκπαιδευτικών προγραμμάτων σχετικών με τον πολιτισμό, την αμπελουργία, την οινοποιεία, τη βιοποικιλότητα, την παραδοσιακή/βιοκλιματική αρχιτεκτονική, την τοπική κοινωνία, τις τοπικές καλλιέργειες και τα παραδοσιακά επαγγέλματα, η παιδαγωγική ομάδα του Κ.Π.Ε. Κοιλανίου παρέχει καθοδήγηση και συμβουλευτική στήριξη σε θέματα σχετικά με την Π.Ε./Ε.Α.Α., τόσο σε σχολεία όσο και σε άλλους φορείς και οργανισμούς, ενώ συνεργάζεται με την κοινότητα για τη διεξαγωγή διαφόρων περιβαλλοντικών και πολιτιστικών εκδηλώσεων. Μέσα από τα προγράμματα του Κ.Π.Ε., τα πεδία μελέτης, τόσο του Κοιλανίου όσο και της ευρύτερης περιοχής αποτελούν δυναμικά πεδία μάθησης και σημαντικά εκπαιδευτικά εργαλεία για τη μελέτη των περιβαλλοντικών θεμάτων.
Στα προγράμματα του Κ.Π.Ε. συμμετέχουν καθόλη τη διάρκεια του χρόνου ομάδες μαθητών/τριών από όλες τις εκπαιδευτικές βαθμίδες όπως επίσης και ομάδες φοιτητών/τριών και εκπαιδευτικών.
Στην πρώτη φάση λειτουργίας του, το Κ.Π.Ε., παρέχει αποκλειστικά μονοήμερα προγράμματα. Σε μελλοντική φάση προβλέπεται να ανεγερθούν νέες σύγχρονες κτηριακές εγκαταστάσεις ώστε το Κ.Π.Ε. να προσφέρει διήμερα και τριήμερα προγράμματα προσφέροντας τη δυνατότητα στις ομάδες των επισκεπτών/τριών να διανυκτερεύουν στους ξενώνες του.
Το Κ.Π.Ε. Κοιλανίου είναι ανοικτό καθόλη τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς. Τις αργίες, και τα Σαββατοκύριακα είναι κλειστό, όπως επίσης και την περίοδο των Χριστουγέννων, του Πάσχα και του καλοκαιριού. Σημειώνεται, όμως, ότι σε μη εργάσιμο χρόνο μπορούν να διεξαχθούν σεμινάρια, εκδηλώσεις, συνέδρια μετά από επικοινωνία και σχετικές συνεννοήσεις με το προσωπικό του Κ.Π.Ε.
Τύποι προσφερόμενων προγραμμάτων
- Μονοήμερα προγράμματα (μέχρι το μεσημέρι):
Τα προγράμματα ξεκινούν στις 09:00 και ολοκληρώνονται στις 13:30 τόσο κατά τους χειμερινούς, όσο και κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Σε αυτά μπορούν να συμμετάσχουν μέχρι 40 μαθητές/τριες. Μετά από συνεννόηση και κατ’ ιδίαν επικοινωνία των σχολείων με την παιδαγωγική ομάδα του Κ.Π.Ε. μπορούν να γίνουν δεκτές στα προγράμματα, ομάδες μαθητών/τριών που υπερβαίνουν τον καθορισμένο αριθμό ατόμων. - Ολοήμερα προγράμματα (μέχρι το απόγευμα):
Τα προγράμματα ξεκινούν στις 09:00 και ολοκληρώνονται στις 16:30 τόσο κατά τους χειμερινούς, όσο και κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Σε αυτά μπορούν να συμμετάσχουν μέχρι 40 μαθητές/τριες. Μετά από συνεννόηση και κατ’ ιδίαν επικοινωνία των σχολείων με την παιδαγωγική ομάδα του Κ.Π.Ε. μπορούν να γίνουν δεκτές στα προγράμματα, ομάδες μαθητών/τριών που υπερβαίνουν τον καθορισμένο αριθμό ατόμων.
Πεδία μελέτης:
Τα πεδία μελέτης που παρουσιάζονται ενδεικτικά πιο κάτω, είναι άμεσα συνδεδεμένα με τα θέματα που προσεγγίζονται μέσα από τα περιβαλλοντικά εκπαιδευτικά προγράμματα του Κ.Π.Ε. Κοιλανίου στην αρχική φάση της λειτουργίας του και είναι:
- Ο δομικός ιστός της κοινότητας Κοιλανίου,
- Οι παραδοσιακές κατοικίες της κοινότητας Κοιλανίου,
- Οι αμπελώνες της κοινότητας Κοιλανίου,
- Το αμπελουργικό μουσείο της κοινότητας Κοιλανίου,
- Τα οινοποιεία της περιοχής Κρασοχωριών/Κουμανταροχωριών,
- Τα ξερολιθικά τοπία στην κοινότητα Κοιλανίου,
- Τα εργαστήρια παρασκευής αμπελουργικών προϊόντων στην κοινότητα Κοιλανίου,
- Τα εργαστήρια παραδοσιακών αρτοπαρασκευασμάτων στην κοινότητα Κοιλανίου